ΑΝΑΠΤΥΞΗ; ΚΑΠΟΙΟΙ ΜΑΣ ΕΜΠΑΙΖΟΥΝ...

Την 30/4/2012 ανακοινώθηκε η προδημοσίευση προκήρυξης επιδοτούμενου προγράμματος από το Υπουργείο Ανάπτυξης Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας, για την ενίσχυση Επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στους τομείς Μεταποίησης-Τουρισμού – Εμπορίου - Υπηρεσιών στο πλαίσιο των Περιφερειακών Επιχειρησιακών Προγραμμάτων του ΕΣΠΑ 2007-2013 για την υλοποίηση στοχευμένων δράσεων με σκοπό την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης.

Όπως αναφέρεται στην προκήρυξη: «ο σχεδιασμός, oι όροι και οι προϋποθέσεις συμμετοχής καθώς και τα στοιχεία των προϋπολογισμών που διατίθενται είναι αποτέλεσμα διαβούλευσης με τις Περιφέρειες, με σκοπό να ικανοποιηθούν οι πραγματικές ανάγκες τους και να αναδειχτούν τα συγκριτικά τους πλεονεκτήματα. Συνεπώς η Περιφερειακή στόχευση και διάσταση αποτελούν βασικά χαρακτηριστικά της». 

Το συγκεκριμένο πρόγραμμα χρηματοδοτείται από πόρους του ΕΣΠΑ και αποτελεί τον δεύτερο κύκλο του προγράμματος ΕΣΠΑ – ΜΜΕ Α΄ΔΡΑΣΗ που είχε υλοποιηθεί στα τέλη του 2009, το οποίο αρχικά είχε προϋπολογισμό 500.000.000€, ποσό που ενισχύθηκε με επιπλέον 150.000.000€ για τις θεματικές ενότητες του τουρισμού και της μεταποίησης μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων της αξιολόγησης.

Από το παραπάνω συνολικό ποσό, η περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου είχε λάβει συνολικά περίπου 65.000.000€ (ήτοι ποσοστό 10% επί της συνολικής δημόσιας επιχορήγησης), τα οποία κατανεμήθηκαν ως ακολούθως:

• 71 εμπορικές επιχειρήσεις με ποσό επιδότησης 5.725.000€,
• 67 τουριστικές επιχειρήσεις με ποσό επιδότησης 47.810.000€,
• 67 επιχειρήσεις υπηρεσιών με ποσό επιδότησης 4.515.000€,
• 58 επιχειρήσεις μεταποίησης με ποσό επιδότησης 6.928.000€ και
• 11 επιχειρήσεις franchise (που στην παρούσα πρόσκληση δεν εμπεριέχονται στις επιλέξιμες κατηγορίες ) με ποσό επιδότησης 871.785.000€

Με βάση τα στοιχεία που εμπεριέχονται στην προδημοσίευση του νέου κύκλου του προγράμματος, ο συνολικός προϋπολογισμός της δημόσιας επιχορήγησης ανέρχεται στο ποσό των 433.500.000€ (από αυτό το 80% θα ενισχύσει υφιστάμενες και το 20% νέες και υπό σύσταση επιχειρήσεις) για τις 12 από τις 13 περιφέρειες της χώρας (η περιφέρεια Πελοποννήσου θα χρηματοδοτηθεί ξεχωριστά). Από τον παραπάνω προϋπολογισμό η περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου στην οποία συμπεριλαμβάνονται τα Δωδεκάνησα και οι Κυκλάδες θα λάβει συνολικά το ποσό των 15.000.000€ το οποίο αντιστοιχεί σε ποσοστό μόλις 3,46% επί του συνολικού προϋπολογισμού, το οποίο αποτελεί το χαμηλότερο ποσοστό επιδότησης από όλες τις περιφέρειες της χώρας!

Η κατανομή του διαθέσιμου προϋπολογισμού ανά θεματική ενότητα (για τις υφιστάμενες επιχειρήσεις), έχει υπολογισθεί μετά από πρόταση της περιφέρειας (σελ. 5 της προδημοσίευσης), ως ακολούθως:

• 3.600.000€ για τη μεταποίηση
• 6.000.000€ για τον τουρισμό
• 600.000€ για το εμπόριο
• 1.800.000€ για τις υπηρεσίες

Το ποσοστό ενίσχυσης ανέρχεται στο 50% και οι προϋπολογισμοί των επενδυτικών σχεδίων μπορούν να κυμαίνονται από 30.000 έως 300.000 για τη μεταποίηση και τον τουρισμό και από 20.000 έως 100.000 για το εμπόριο και τις υπηρεσίες. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα με βάση την παραπάνω κατανομή και με έναν πρόχειρο υπολογισμό: στη θεματική ενότητα του εμπορίου μπορούν να ενισχυθούν συνολικά 12 επιχειρήσεις προϋπολογισμού 100.000 (600.000 : 50.000 δημόσια ενίσχυση) ανά πρόταση, ή 20 επιχειρήσεις με μέσο όρο προϋπολογισμού 60.000 (600.000 : 30.000 δημόσια ενίσχυση). Τονίζεται ότι οι επιχειρήσεις αυτές θα προέρχονται από όλη την περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου!

ΕΙΝΑΙ ΔΥΝΑΤΟ ΝΑ ΘΕΩΡΕΙΤΑΙ ΑΥΤΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΤΟΠΟ;

Εύλογα τίθενται τα ακόλουθα ερωτήματα:

• Με βάση ποια κριτήρια έγινε η κατανομή των κονδυλίων ανά περιφέρεια;
• Για ποιο λόγο το (ήδη συρρικνωμένο) ποσοστό ενίσχυσης 10% του προηγούμενου προγράμματος, έχει πέσει στο 3,46%;
• Ποια η συμμετοχή της Διοίκησης της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου στη συγκρότηση της κατανομής των κονδυλίων δεδομένου ότι όπως αναφέρεται στην προδημοσίευση: «ο σχεδιασμός, oι όροι και οι προϋποθέσεις συμμετοχής καθώς και τα στοιχεία των προϋπολογισμών που διατίθενται είναι αποτέλεσμα διαβούλευσης με τις Περιφέρειες» (σελ 1);
• Πώς είναι δυνατό η Περιφέρειά μας να εξαιρείται από σημαντικά αναπτυξιακά προγράμματα όπως το πρόσφατο πρόγραμμα «Εθνικό Αποθεματικό Απροβλέπτων», ενώ σε άλλα προγράμματα να λαμβάνει ελάχιστη ενίσχυση σε σχέση με τη συνολική δημόσια επιχορήγηση;
• Ποια η έννοια της νησιωτικότητας και πώς βρίσκει εφαρμογή στην παρούσα προκήρυξη, δεδομένου ότι δεν προβλέπεται κανένα πριμοδοτούμενο κριτήριο;
• Στην κατανομή των κονδυλίων λαμβάνονται υπόψη πληθυσμιακά κριτήρια και αν ναι τότε πώς εξηγείται μικρότερες σε πληθυσμό περιφέρειες να λαμβάνουν μεγαλύτερη ενίσχυση;
• Πώς πληρείται το κριτήριο της ανταποδοτικότητας καθώς με βάση τα επίσημα στοιχεία, η περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου και ειδικότερα η Δωδεκάνησος αποτελεί μία από τις περιοχές που συμμετέχουν σημαντικά στο ΑΕΠ;

Αρκετά συχνά γίνεται μνεία ότι η περιφέρειά μας αποτελεί στόχο 2 με βάση τα κριτήρια που έχει θεσπίσει η ΕΕ και που έχουν στηριχτεί σε οικονομικά στοιχεία παρελθόντων ετών. Ως εκ τούτου, λαμβάνει δυσμενέστερης μεταχείρισης σε σχέση με άλλες περιφέρειες της χώρας οι οποίες θεωρούνται ασθενέστερες. Τα ερωτήματα που τίθεται είναι τα εξής:

• Πότε έγινε η τελευταία επικαιροποίηση των στοιχείων που κατέταξαν την περιφέρειά μας στο στόχο 2;
• Με βάση ποια δεδομένα ελέγχεται αν εξακολουθούν να ισχύουν αυτά τα στοιχεία;
• Στην εξαγωγή των στοιχείων υπολογίσθηκαν τα δεδομένα που συμπεριλαμβάνουν όλα τα νησιά της περιφέρειας και επηρεάσθηκαν σημαντικά από τα 4 οικονομικά πιο εύρωστα νησιά (Ρόδος, Κως, Μύκονος, Σαντορίνη). Έχει ληφθεί υπόψη από τους ιθύνοντες η κατάσταση που επικρατεί σε όλα τα υπόλοιπα νησιά της Δωδεκανήσου και των Κυκλάδων;

Καθόλη τη διάρκεια της κρίσης η οποία μαστίζει τη χώρα μας όλο το προηγούμενο και το τρέχον διάστημα η λέξη που ακούγεται από τα χείλη των πάντων (πολιτικών, διοικητικών, υπευθύνων) είναι : «ΑΝΑΠΤΥΞΗ». Η συγκεκριμένη λέξη αποτελεί σίγουρα την πλέον χρησιμοποιούμενη λέξη στην Ελλάδα του 2012 και αποτελεί το «δυνατό χαρτί» στο πρόγραμμα όλων των πολιτικών δυνάμεων του τόπου ενόψει των επικείμενων εκλογών.

Ειλικρινά, υπάρχει κάποιος που μπορεί να αιτιολογήσει ότι όσα αναφέρθηκαν παραπάνω θα ενισχύουν την ανάπτυξη του τόπου μας?

Η περιοχή της Δωδεκανήσου στηρίζει αποκλειστικά την επιβίωσή της στον κλάδο του τουρισμού (ο οποίος υφίσταται μόνο κατά τη θερινή περίοδο) και περιλαμβάνει όλες τις θεματικές ενότητες. Οι εμπορικές επιχειρήσεις καθώς και οι επιχειρήσεις υπηρεσιών της περιφέρειάς μας είχαν την υψηλότερη βάση ένταξης (σε όλη την Ελλάδα) στο προηγούμενο αντίστοιχο πρόγραμμα, γεγονός που καταδεικνύει υψηλή ανταγωνιστικότητα και διαχρονική βιωσιμότητα. Μέσα από τη δραστηριότητά τους στηρίζεται η εξωστρέφεια της χώρας, καθώς τόσο οι υπηρεσίες τουρισμού και εστίασης, όσο και το εμπόριο και η μεταποίηση, απευθύνεται σε συντριπτικό ποσοστό στους επισκέπτες των νησιών μας και προάγεται τόσο τη Ελληνική κουλτούρα όσο και τα Ελληνικά προϊόντα στο εξωτερικό, γεγονός μείζονος σημασίας ειδικά στην περίοδο που διέρχεται η χώρα.

Είναι πραγματικά απορίας άξιο πώς είναι δυνατό ένας τόπος να προσφέρει και να συνεισφέρει τόσα πολλά στη χώρα και σαν ανταπόδοση να λαμβάνει σε συστηματική βάση τα κοκκία που περισσεύουν κατά τη διανομή των κονδυλίων.
Μήπως κάποιο επιμένουν να μας συμπεριφέρονται σαν να χρήζουμε επαιτείας;

• Λαμβάνουν οι όποιοι «υπεύθυνοι» τα μηνύματα της αγοράς;
• Έχουν υπόψη τους τα επίσημα στοιχεία για το κλείσιμο σημαντικότατου αριθμού επιχειρήσεων τα τελευταία χρόνια;
• Γνωρίζουν την αναλγησία του χρηματοπιστωτικού συστήματος και των ανυπέρβλητων εμποδίων που δημιουργεί στην επιχειρηματικότητα;
• Μελετούν τα στοιχεία της ανεργίας που πλήττει τον τόπο μας και τις κοινωνικές επιπτώσεις που επιφέρει;
• Έχουν συνειδητοποιήσει τη σημαντικότητα της βιωσιμότητας των νησιών ειδικά της παραμεθορίου τα οποία μαραζώνουν και εγκαταλείπονται από τους κατοίκους τους και τις δυσμενείς επιπτώσεις που έχει αυτό το γεγονός για την εθνική μας κυριαρχία;

Απευθύνομαι προς κάθε Δωδεκανήσιο που αγαπά τον τόπο του και ειδικά σε όποιους έχουν τη δύναμη και τα μέσα της άσκησης πίεσης:

Είναι εφικτό να αλλάξει η κατανομή των κονδυλίων και να δημιουργηθεί ισόρροπη και δίκαιη αναδιάταξη, η οποία να δώσει τόνωση και πραγματική αναπτυξιακή ώθηση στο επιχειρηματικό γίγνεσθαι του τόπου. Να μη χαθεί και αυτή η ευκαιρία, δεν υπάρχει τέτοια πολυτέλεια. Να ασκηθούν οι κατάλληλες πιέσεις όπου χρειάζεται, είναι εφικτό και θεμιτό και αποτελεί απαίτηση της τοπικής κοινωνίας για αναγνώριση των όσων προσφέρει όλα αυτά τα χρόνια στη χώρα (εθνικά και οικονομικά).

Απαιτείται άμεση συστράτευση όλων των πολιτικών δυνάμεων, καθώς και των οικονομικών και παραγωγικών φορέων του τόπου μας, για να μην μείνει η Δωδεκάνησος για άλλη μια φορά στο περιθώριο, να μην τρέφει ο μόχθος των κατοίκων της το υδροκέφαλο σύστημα και να μην αισθάνονται οι πολίτες των ακριτικών νησιών μας ότι αποτελούν παιδιά ενός κατώτερου Θεού.

Τα λόγια επιτέλους επιβάλλεται να γίνουν πράξεις.

Με εκτίμηση
Κομνηνός Γ. Δράκος